Mια πρωτότυπη ιδέα που μπορεί εύκολα και με ελάχιστο οικονομικό κόστος να συμπληρώσει το οικογενειακό εισόδημα μοιάζει να αποτελεί η καλλιέργεια μανιταριών ακόμα και στο σπίτι
Συνήθως το υπόστρωμα σταματάει να παράγει μανιτάρια ύστερα από 3-4 μήνες, αφού έχει βγάλει τουλάχιστον 3 κύματα παραγωγής και συνολικά περί τα 7-8 κιλά
Χωρίς την ανάγκη απόκτησης ειδικού εξοπλισμού και με μοναδικό κόστος την αγορά υποστρωμάτων πάνω στο οποίο αναπτύσσονται τα μανιτάρια, μπορεί κάποιος να στήσει τη δική του μικρή μονάδα παραγωγής μανιταριών με σκοπό τη διάθεση τους στο εμπόριο, ακόμα και απευθείας σε επιχειρήσεις μαζικής εστίασης.
Ξεκινώντας με μικρά βήματα, υποστρώματα παραδείγματος χάριν για έναν χώρο όχι μεγαλύτερο από 10 τετραγωνικά μέτρα φθάνουν να παράγουν μέσα σε διάστημα 10-12 εβδομάδων 125 κιλά μανιτάρια, σύμφωνα με εξειδικευμένους γεωπόνους της εταιρείας «μανιτάρια Δίρφυς».
Το υπόστρωμα κυκλοφορεί σε δύο τύπους. Ο ένας τύπος είναι το «σπαρμένο υπόστρωμα» και αφορά το υπόστρωμα εκείνο που είναι ο σπόρος του μανιταριού απλά ενσωματωμένος στο εσωτερικό του και ο άλλος τύπος εκείνος όπου ο σπόρος έχει αναπτυχθεί στο υπόστρωμα, έχει διανύσει δηλαδή την περίοδο της επώασης και λέγεται «επωασμένο».
Στην περίπτωση που κάποιος προμηθευτεί το σπαρμένο υπόστρωμα, θα πρέπει πριν κάνει οτιδήποτε για να ξεκινήσει την καλλιέργεια να το «επωάσει». Να το τοποθετήσει δηλαδή σε έναν χώρο κλειστό και ζεστό για 17 ημέρες. Στη συνέχεια το υπόστρωμα είναι έτοιμο να περάσει στη φάση της καρποφορίας, οπότε ακολουθούμε τους γενικούς κανόνες για την παραγωγή των μανιταριών.
Το υπόστρωμα χρειάζεται ένα μέρος σκιερό, φωτεινό, δροσερό, χωρίς να φυσάει άνεμος, όπως για παράδειγμα μία αποθήκη, μπαλκόνι σε προστατευμένο μέρος από τον αέρα, κάτω από μια σκάλα ή σε ένα θερμοκήπιο.
1. Φως: Τα πλευρότους χρειάζονται φως. Θα πρέπει το μέρος όπου έχουμε τοποθετήσει το υπόστρωμα να είναι φωτεινό, αλλά όχι απευθείας στον ήλιο. Το φως στο οποίο μπορούμε να διαβάσουμε είναι αρκετό. Κατά τη διάρκεια της νύχτας ας μένει στο σκοτάδι.
2. Θερμοκρασία: Ιδανική θερμοκρασία για να φυτρώσουν τα μανιτάρια είναι 6-18oC. Σε θερμοκρασίες κάτω των 6 oC δεν χαλάνε, αλλά καθυστερούν. Σε θερμοκρασίες πάνω από 25 oC δεν φυτρώνουν.
3. Νερό - Υγρασία: Ο πιο εύκολος τρόπος για να δημιουργήσουμε συνθήκες υγρασίας στο περιβάλλον γύρω από το υπόστρωμα είναι μια υγρή επιφάνεια που να έχει μόνιμα νερό (αφρολέξ, πιατάκι κ.τ.λ.). Εάν το δάπεδο πάνω στο οποίο έχουμε τοποθετήσει το υπόστρωμα είναι χώμα ή τσιμέντο, τότε απλά το διατηρούμε υγρό βρέχοντάς το. Σε περίπτωση που το υλικό από κάτω είναι πλακάκι ή μάρμαρο, θα πρέπει να στρώσουμε μια μοκέτα, αφρολέξ ή κάτι άλλο το οποίο όταν το βρέχουμε να κρατάει υγρασία.
Κάτω από καλές συνθήκες θα ξεκινήσουν να φυτρώνουν σε 7-14 ημέρες. Η συλλογή των πλευρότους διεξάγεται με ένα απλό τράβηγμα ολόκληρης της καρποφορίας από το σημείο που φυτρώνει. Οταν σταματήσει να παράγει μανιτάρια μην το πετάξετε στα σκουπίδια αλλά ανακυκλώστε το περιεχόμενο ενσωματώνοντάς το στο χώμα για λίπασμα. Αποτελεί άριστο εδαφοβελτιωτικό και είναι ιδανικό για κηπευτικά και δενδρώδεις καλλιέργειες.
Συνήθως το υπόστρωμα σταματάει να παράγει μανιτάρια ύστερα από 3-4 μήνες, αφού έχει βγάλει τουλάχιστον 3 κύματα παραγωγής και συνολικά περί τα 7-8 κιλά. Το κόστος των υποστρωμάτων αυτών κυμαίνεται σε διάφορες τιμές ξεκινώντας από τα 7-8 ευρώ, ενώ η χονδρική τιμή πώλησης των μανιταριών φθάνει τα 4 ευρώ το κιλό.
Μια συμφέρουσα λοιπόν ενασχόληση που εκτός από την ιδιωτική παραγωγή κατ' οίκον για παραγωγή τροφής υψηλής διαιτητικής αξία μπορεί να προσφέρει κάλλιστα ένα πρόσθετο εισόδημα σε αγροτικές οικογένειες, και όχι μόνο, σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας.
ΟΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥΣ
Τι πρέπει να γνωρίζουμε
- Τα μανιτάρια παράγονται στη φύση σε συγκεκριμένες εποχές του χρόνου (συνήθως φθινόπωρο και άνοιξη), όταν οι συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας είναι κατάλληλες. Οταν και εφόσον οι συνθήκες αυτές διαμορφωθούν σε κάποιο κλειστό χώρο, τότε τα μανιτάρια μπορούν να παραχθούν σχεδόν όλο τον χρόνο.
- Οι μακρομύκητες αγαπούν την υγρασία και τη σκιά γι' αυτό και συχνότερα βλέπουμε μανιτάρια κάτω από δέντρα και σε υγρές περιόδους του χρόνου. Η φήμη ότι τα μανιτάρια θέλουν σκοτάδι είναι μύθος.
- Οταν δεν υπάρχουν μανιτάρια, αυτοί οι μύκητες δεν παύουν να υπάρχουν, αλλά το σώμα τους παραμένει κρυμμένο και δεν το βλέπουμε. Παραμένει κρυμμένο μέσα στο υπόστρωμα. Μέσα στο υλικό δηλαδή όπου αναπτύσσονται οι μύκητες. Στη φύση το «υπόστρωμα» μπορεί να είναι το έδαφος, ένας κορμός δένδρου, ένας σωρός με σάπια φύλλα. Στην καλλιέργεια το υπόστρωμα αποτελείται από οργανικά υλικά όπως το άχυρο σίτου.
Με ποιο μανιτάρι μπορούμε να ξεκινήσουμε
Από τα 2.500 είδη των φαγώσιμων μανιταριών της φύσης καλλιεργούνται μόνο 30, και από αυτά ελάχιστα σε συστηματική εμπορική κλίμακα. Τα γνωστότερα καλλιεργούμενα μανιτάρια είναι το λευκό μανιτάρι, η λεντινούλα και το πλευρότους, καθώς και άλλα λιγότερο γνωστά όπως το γανόδερμα.
Το κάθε είδος μανιταριού έχει τελείως διαφορετικές απαιτήσεις τόσο στο υπόστρωμα καλλιέργειας όσο και στις συνθήκες παραγωγής . Καλό είναι κάποιος -σύμφωνα με τους εξειδικευμένους γεωπόνους- που θέλει να μάθει την καλλιέργεια των μανιταριών να ξεκινήσει πρώτα με το πλευρότους. H καλλιέργεια του μανιταριού πλευρότους είναι ευκολότερη, συγκρινόμενη με αυτή του λευκού μανιταριού και είναι απλούστερη η διαδικασία παρασκευής του υποστρώματος
To πλευρότους αποτελεί τροφή ιδιαίτερης διαιτητικής σημασίας, αφού οι πρωτεΐνες του βρίσκονται μεταξύ των πρωτεϊνών των φυτών και των ζώων. Ακόμα, αποτελείται κύρια από νερό (89-90%), 2% λιπαρά (υψηλή περιεκτικότητα σε πολυακόρεστα οξέα), υδατάνθρακες και ίνες.
Η λέξη «Pleurotus» προέρχεται από την εκλατινισμένη αρχαία ελληνική λέξη «πλευρικός ούς» που σημαίνει πλευρικό αυτί. Ο όρος περιγράφει το πώς φύεται το συγκεκριμένο είδος στο φυσικό του περιβάλλον. Στη φύση, τα μανιτάρια Pleurotus φύονται πάνω σε κορμούς δέντρων πλαγίως, χωρίς να σχηματίζουν κοτσανάκι, αλλά και χωρίς να θυμίζουν μορφολογικά τα υπόλοιπα είδη που φύονται στο έδαφος. Τα πλευρότους είναι εξαιρετικά νόστιμα, ενώ το ιδιαίτερο άρωμά τους και η γεύση τους θυμίζει αυτή των άγριων μανιταριών.
Πώς μπορούμε να κάνουμε παραγωγικό έναν χώρο 10 τ.μ.
Σε ένα χώρο 10 τετραγωνικών μέτρων μπορούν να τοποθετηθούν 25 μπλοκς πλευρότους. Τα 25 μπλοκς θα ξεκινήσουν σε 12 ημέρες να παράγουν τα πρώτα μανιτάρια και σε 5-6 ημέρες μετά θα ξεκινήσει η πρώτη παραγωγή.
Συνήθως η πρώτη παραγωγή είναι το 50% της συνολικής. Μετά από 10-14 ημέρες θα ξεκινήσει ο 2ος κύκλος παραγωγής κ.ο.κ. Σε διάστημα 10-12 βδομάδων θα έχουμε πάρει το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής μας και συνεπώς τότε μπορούμε να αλλάξουμε την καλλιέργεια. Ετσι, λοιπόν, ο μικρός χώρος των 10 τετραγωνικών μέτρων θα έχει δώσει μέσα σε 3 μήνες 125 κιλά μανιτάρια. Εάν βέβαια κάποιος θέλει να γίνει συστηματικός παραγωγός μανιταριών για να έχει σταθερή παραγωγή σε εβδομαδιαία βάση αυτή της τάξης των 125 κιλών, θα πρέπει να δημιουργήσει 10-12 τέτοιους χώρους. Βάζοντας κάθε εβδομάδα 25 νέα μπλοκς θα έχει παραγωγή της τάξης των 125 κιλών κάθε εβδομάδα από μια έκταση 100-120 τετραγωνικών μέτρων.
Στην περίπτωση που από τον πρώτο χώρο των 10 τετραγωνικών μέτρων θελήσει κάποιος να επεκτείνει την καλλιέργεια μανιταριών με αυτό τον τρόπο, τότε θα πρέπει να ενημερωθεί καλύτερα μέσω των ειδικών γεωπόνων, προκειμένου τα μανιτάρια να φυτρώνουν σύμφωνα με το πλάνο που έχει τεθεί και όχι τυχαία σύμφωνα με τις δικές τους προτιμήσεις.
www.bioprasino.gr
