Η καλλιέργεια της τρούφας παρουσιάζει αρκετές ιδιαιτερότητες, σε σχέση με πρακτικές που χρησιμοποιούνται σε άλλες γεωργικές καλλιέργειες.
Πρώτον, δεν μπορείς να δοκιμάσεις πως θα πάει η τρούφα στο χωράφι σου, φυτεύοντας 5-10 τρουφόδενδρα, όπως θα έκανες με μια ροδακινιά, ή μια καρυδιά, ή μια κερασιά. Εκτάσεις 2 , ή 3, ή 4 στρεμμάτων, είναι εκ προοιμίου καταδικασμένες σε αποτυχία, ιδίως εάν συνορεύουν με δασικές εκτάσεις, ή χωράφια όπου οι καλλιέργειες ψεκάζονται αφειδώς (αυτός είναι και ο λόγος που το 4ο ΕΣΠΑ, θα επιδοτεί τρουφοκαλλιέργειες άνω των 5 στρεμμάτων, όταν και εάν ανοίξει). Κάτω από πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις, καλλιέργειες εκτάσεως από 6 έως 10 στρέμματα, θα μπορούσαν να αποφέρουν καρπούς. Το 90% της επιτυχίας της καλλιέργειας της τρούφας, έγκειται στο να μπορέσουμε να εγκαταστήσουμε τον μύκητα μέσα στο χωράφι μας. Δηλαδή να μην εξαφανιστεί από τις ρίζες των δένδρων μας, είτε γιατί ο διπλανός μας ρίχνει στο χωράφι του μυκητοκτόνα, είτε γιατί άλλοι μύκητες που προϋπάρχουν στο δικό μας χωράφι, πολεμήσουν και εξαφανίσουν την τρούφα. Όσο λοιπόν μεγαλύτερη έκταση καλλιεργούμε, τόσο μεγαλύτερο αριθμό τρουφόδενδρων έχουμε στο χωράφι μας, τόσο περισσότερο εξασφαλίζουμε την επιτυχία της τρουφοκαλλιέργειας.
Εάν έχετε 2-3, ή 4 στρέμματα γης, μην ασχοληθείτε με την τρούφα. Αξιοποιήστε τα βάζοντας διάφορα οπωροφόρα, ή άλλου είδους δένδρα μέσα. Η τρούφα δεν χρειάζεται ιδιαίτερη περιποίηση σαν καλλιέργεια, ούτε και ιδιαίτερες γεωργικές γνώσεις, αλλά μην σας ξεγελάει αυτό. Χρειάζεται όλες τις προϋποθέσεις που αναφέραμε πιο πάνω και αυτές που παραθέτουμε παρακάτω.
Γιά κάποιον λοιπόν που θέλει να καλλιεργήσει τρούφα, η κυρίως δαπάνη, είναι μόνο το κόστος εγκατάστασης, καθώς οι ετήσιες καλλιεργητικές δαπάνες, όπως επίσης και οι καλλιεργητικές απαιτήσεις, είναι μηδαμινές, για όλη την παραγωγική ζωή της φυτείας. Αυτό λοιπόν το κόστος περιλαμβάνει τα εξής:
1. Αγορά δενδρυλλίων: η τιμή δενδρυλλίου είναι 17,80 ευρώ συν ΦΠΑ. Το κάθε γαλλικό δενδρύλλιο συνοδεύεται από πιστοποιητικό σωστού εμβολιασμού των Γαλλικών οργανισμών INRA ή Ctifl. Το πανεπιστήμιο της Peruzia δίνει ομαδική πιστοποίηση γιά τα ιταλικά δενδρύλλια.
Δεν προτείνουμε την καλλιέργεια δύο ειδών τρούφας στο ίδιο χωράφι, εκτός και αν η έκτασή του είναι μεγάλη, οπότε μεταξύ των δύο ειδών τρούφας υπάρχει ασφαλής απόσταση.
2. Περίφραξη, για προστασία από γιδοπρόβατα, αγριογούρουνα και γενικώς άγρια ή ήμερα ζώα, που μπορεί να κάνουν ζημιά στα δένδρα ή στη τρούφα. Η περίφραξη, δεν είναι ανάγκη να είναι ιδιαίτερα ψηλή.
3. Σύστημα άρδευσης. Ανάλογα και με την έκταση της καλλιέργειας και εφόσον κριθεί απαραίτητο, ένα απλό σύστημα λάστιχων ποτίσματος και μπέκ βεντάλιες, είναι αρκετό. Να σημειώσουμε ότι το πότισμα σταγόνα-σταγόνα, έχει εγκαταλειφθεί από τους Γάλλους, λόγω του ότι ευνοεί την ανάπτυξη του ριζικού συστήματος σε βάθος, πράγμα το οποίο δεν μας ενδιαφέρει. Αυτό που μας ενδιαφέρει για τη καλλιέργεια της τρούφας, είναι η ανάπτυξη των λεπτών ριζίδιων που βρίσκονται επιφανειακά (από 5-30 εκ. περίπου) πάνω στα οποία αναπτύσσεται η τρούφα. Να σημειώσουμε επίσης ότι η ποιότητα του νερού πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα.
Πολύτιμες πληροφορίες για τα ανωτέρω και αυτά που ακολουθούν, μπορείτε να βρείτε στο νέο site www.geo-troufa.net
Στην υπόλοιπη ζωή της φυτείας μας η όλη καλλιεργητική φροντίδα αφορά τρία πράγματα :
α) Σε μεγάλες περιόδους καλοκαιρινής ανομβρίας (από Ιούνιο έως Σεπτέμβριο), χρειάζεται ανά 15-20 ημέρες ΕΛΑΦΡΥ πότισμα. ΤΟ ΠΟΛΥ ΝΕΡΟ ΒΛΑΠΤΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΞΗΡΑΣΙΑ.
β) Ανάλογα με το είδος δένδρου που έχουμε διαλέξει και τον προσανατολισμό του χωραφιού (πολλή, λίγη ή μέτρια ηλιοφάνεια) χρειάζεται κάθε χρόνο ένα λιτό, εξειδικευμένο κλάδεμα. Σε νοτιότερες περιοχές της χώρας μας, ίσως αυτό να είναι και τελείως περιττό.
γ) Ένα πολύ επιφανειακό σκάλισμα γύρω από κάθε δένδρο, έτσι ώστε να αερίζεται το έδαφος.
Συνοψίζοντας, ο καθένας καταλαβαίνει, ότι η συγκεκριμένη καλλιέργεια δεν απαιτεί εργατικά χέρια, δεν χρειάζεται λιπάσματα και η χρήση κάθε είδους χημικών (ραντίσματα), απαγορεύεται αυστηρά. Είναι μία απλή καλλιέργεια, που δεν απαιτεί την παρουσία του καλλιεργητή, γι' αυτό και απευθύνεται και σε αυτούς, που δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Παρ' όλα αυτά, η επιτυχία της καλλιέργειας εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό, από την ποιότητα του χώματος του χωραφιού, που πρέπει να έχει συγκεκριμένες προδιαγραφές.
ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Ο τρόπος που πρέπει να κινηθεί κάποιος που ενδιαφέρεται να καλλιεργήσει τρούφα είναι ο εξής:
1. Παίρνετε δείγμα χώματος από τρία διαφορετικά και σε απόσταση μεταξύ τους σημεία του χωραφιού σας (να σημειωθεί εδώ, ότι χρειάζεται ένα επιφανειακό και ένα βαθύτερο δείγμα χώματος προς ανάλυση , ανά 2-2,5 στρέμματα περίπου). Από το πρώτο σημείο, παίρνετε ένα επιφανειακό δείγμα (15-20 εκ. κάτω από την επιφάνεια ) και ένα δείγμα από βάθος 40 εκ. Το ίδιο κάνετε και στα άλλα δύο σημεία. Έχετε λοιπόν 3 επιφανειακά δείγματα και 3 από βαθύτερα σημεία.
2. Το επόμενο βήμα -εφόσον τα αποτελέσματα της ανάλυσης του χώματος είναι κατάλληλα- είναι να έρθουμε στο χωράφι σας, για να κάνουμε τον επιτόπιο έλεγχο. Ο περιβάλλοντας χώρος (γειτονικές καλλιέργειες που ψεκάζονται, γειτνίαση με δάσος, είδος δένδρων με τα οποία γειτονεύετε κλπ), το μικροκλίμα και κάποιοι άλλοι αστάθμητοι παράγοντες, θα επηρεάσουν σοβαρά την μελλοντική σας καλλιέργεια. Ο έλεγχος αυτός έχει κόστος 450,00 euro και συμπεριλαμβάνει και την τελική τεχνική έκθεση για το χωράφι σας. Δηλ., σας προτείνουμε το καταλληλότερο είδος δένδρου και το αποδοτικότερο για το ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ χωράφι, είδος τρούφας. Εφόσον τελικά παραγγείλετε τα δενδρύλλια από εμάς, το ποσό αυτό αφαιρείται από το συνολικό ποσό της παραγγελίας σας (εφόσον η παραγγελία είναι πάνω από 300 φυτά). Η τεχνική υποστήριξη δεν τελειώνει εδώ. Θεωρούμε απαραίτητη την παρουσία μας στο χωράφι, για να σας υποδείξουμε τον σωστό τρόπο φύτευσης, όπως επίσης και για να αποφευχθούν τυχόν λάθη. Γι' αυτό και σας παραδίδουμε τα φυτά προσωπικά, στο χωράφι σας.
Πρώτον, δεν μπορείς να δοκιμάσεις πως θα πάει η τρούφα στο χωράφι σου, φυτεύοντας 5-10 τρουφόδενδρα, όπως θα έκανες με μια ροδακινιά, ή μια καρυδιά, ή μια κερασιά. Εκτάσεις 2 , ή 3, ή 4 στρεμμάτων, είναι εκ προοιμίου καταδικασμένες σε αποτυχία, ιδίως εάν συνορεύουν με δασικές εκτάσεις, ή χωράφια όπου οι καλλιέργειες ψεκάζονται αφειδώς (αυτός είναι και ο λόγος που το 4ο ΕΣΠΑ, θα επιδοτεί τρουφοκαλλιέργειες άνω των 5 στρεμμάτων, όταν και εάν ανοίξει). Κάτω από πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις, καλλιέργειες εκτάσεως από 6 έως 10 στρέμματα, θα μπορούσαν να αποφέρουν καρπούς. Το 90% της επιτυχίας της καλλιέργειας της τρούφας, έγκειται στο να μπορέσουμε να εγκαταστήσουμε τον μύκητα μέσα στο χωράφι μας. Δηλαδή να μην εξαφανιστεί από τις ρίζες των δένδρων μας, είτε γιατί ο διπλανός μας ρίχνει στο χωράφι του μυκητοκτόνα, είτε γιατί άλλοι μύκητες που προϋπάρχουν στο δικό μας χωράφι, πολεμήσουν και εξαφανίσουν την τρούφα. Όσο λοιπόν μεγαλύτερη έκταση καλλιεργούμε, τόσο μεγαλύτερο αριθμό τρουφόδενδρων έχουμε στο χωράφι μας, τόσο περισσότερο εξασφαλίζουμε την επιτυχία της τρουφοκαλλιέργειας.
Εάν έχετε 2-3, ή 4 στρέμματα γης, μην ασχοληθείτε με την τρούφα. Αξιοποιήστε τα βάζοντας διάφορα οπωροφόρα, ή άλλου είδους δένδρα μέσα. Η τρούφα δεν χρειάζεται ιδιαίτερη περιποίηση σαν καλλιέργεια, ούτε και ιδιαίτερες γεωργικές γνώσεις, αλλά μην σας ξεγελάει αυτό. Χρειάζεται όλες τις προϋποθέσεις που αναφέραμε πιο πάνω και αυτές που παραθέτουμε παρακάτω.
Γιά κάποιον λοιπόν που θέλει να καλλιεργήσει τρούφα, η κυρίως δαπάνη, είναι μόνο το κόστος εγκατάστασης, καθώς οι ετήσιες καλλιεργητικές δαπάνες, όπως επίσης και οι καλλιεργητικές απαιτήσεις, είναι μηδαμινές, για όλη την παραγωγική ζωή της φυτείας. Αυτό λοιπόν το κόστος περιλαμβάνει τα εξής:
1. Αγορά δενδρυλλίων: η τιμή δενδρυλλίου είναι 17,80 ευρώ συν ΦΠΑ. Το κάθε γαλλικό δενδρύλλιο συνοδεύεται από πιστοποιητικό σωστού εμβολιασμού των Γαλλικών οργανισμών INRA ή Ctifl. Το πανεπιστήμιο της Peruzia δίνει ομαδική πιστοποίηση γιά τα ιταλικά δενδρύλλια.
Δεν προτείνουμε την καλλιέργεια δύο ειδών τρούφας στο ίδιο χωράφι, εκτός και αν η έκτασή του είναι μεγάλη, οπότε μεταξύ των δύο ειδών τρούφας υπάρχει ασφαλής απόσταση.
2. Περίφραξη, για προστασία από γιδοπρόβατα, αγριογούρουνα και γενικώς άγρια ή ήμερα ζώα, που μπορεί να κάνουν ζημιά στα δένδρα ή στη τρούφα. Η περίφραξη, δεν είναι ανάγκη να είναι ιδιαίτερα ψηλή.
3. Σύστημα άρδευσης. Ανάλογα και με την έκταση της καλλιέργειας και εφόσον κριθεί απαραίτητο, ένα απλό σύστημα λάστιχων ποτίσματος και μπέκ βεντάλιες, είναι αρκετό. Να σημειώσουμε ότι το πότισμα σταγόνα-σταγόνα, έχει εγκαταλειφθεί από τους Γάλλους, λόγω του ότι ευνοεί την ανάπτυξη του ριζικού συστήματος σε βάθος, πράγμα το οποίο δεν μας ενδιαφέρει. Αυτό που μας ενδιαφέρει για τη καλλιέργεια της τρούφας, είναι η ανάπτυξη των λεπτών ριζίδιων που βρίσκονται επιφανειακά (από 5-30 εκ. περίπου) πάνω στα οποία αναπτύσσεται η τρούφα. Να σημειώσουμε επίσης ότι η ποιότητα του νερού πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα.
Πολύτιμες πληροφορίες για τα ανωτέρω και αυτά που ακολουθούν, μπορείτε να βρείτε στο νέο site www.geo-troufa.net
Στην υπόλοιπη ζωή της φυτείας μας η όλη καλλιεργητική φροντίδα αφορά τρία πράγματα :
α) Σε μεγάλες περιόδους καλοκαιρινής ανομβρίας (από Ιούνιο έως Σεπτέμβριο), χρειάζεται ανά 15-20 ημέρες ΕΛΑΦΡΥ πότισμα. ΤΟ ΠΟΛΥ ΝΕΡΟ ΒΛΑΠΤΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΞΗΡΑΣΙΑ.
β) Ανάλογα με το είδος δένδρου που έχουμε διαλέξει και τον προσανατολισμό του χωραφιού (πολλή, λίγη ή μέτρια ηλιοφάνεια) χρειάζεται κάθε χρόνο ένα λιτό, εξειδικευμένο κλάδεμα. Σε νοτιότερες περιοχές της χώρας μας, ίσως αυτό να είναι και τελείως περιττό.
γ) Ένα πολύ επιφανειακό σκάλισμα γύρω από κάθε δένδρο, έτσι ώστε να αερίζεται το έδαφος.
Συνοψίζοντας, ο καθένας καταλαβαίνει, ότι η συγκεκριμένη καλλιέργεια δεν απαιτεί εργατικά χέρια, δεν χρειάζεται λιπάσματα και η χρήση κάθε είδους χημικών (ραντίσματα), απαγορεύεται αυστηρά. Είναι μία απλή καλλιέργεια, που δεν απαιτεί την παρουσία του καλλιεργητή, γι' αυτό και απευθύνεται και σε αυτούς, που δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Παρ' όλα αυτά, η επιτυχία της καλλιέργειας εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό, από την ποιότητα του χώματος του χωραφιού, που πρέπει να έχει συγκεκριμένες προδιαγραφές.
ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Ο τρόπος που πρέπει να κινηθεί κάποιος που ενδιαφέρεται να καλλιεργήσει τρούφα είναι ο εξής:
1. Παίρνετε δείγμα χώματος από τρία διαφορετικά και σε απόσταση μεταξύ τους σημεία του χωραφιού σας (να σημειωθεί εδώ, ότι χρειάζεται ένα επιφανειακό και ένα βαθύτερο δείγμα χώματος προς ανάλυση , ανά 2-2,5 στρέμματα περίπου). Από το πρώτο σημείο, παίρνετε ένα επιφανειακό δείγμα (15-20 εκ. κάτω από την επιφάνεια ) και ένα δείγμα από βάθος 40 εκ. Το ίδιο κάνετε και στα άλλα δύο σημεία. Έχετε λοιπόν 3 επιφανειακά δείγματα και 3 από βαθύτερα σημεία.
2. Το επόμενο βήμα -εφόσον τα αποτελέσματα της ανάλυσης του χώματος είναι κατάλληλα- είναι να έρθουμε στο χωράφι σας, για να κάνουμε τον επιτόπιο έλεγχο. Ο περιβάλλοντας χώρος (γειτονικές καλλιέργειες που ψεκάζονται, γειτνίαση με δάσος, είδος δένδρων με τα οποία γειτονεύετε κλπ), το μικροκλίμα και κάποιοι άλλοι αστάθμητοι παράγοντες, θα επηρεάσουν σοβαρά την μελλοντική σας καλλιέργεια. Ο έλεγχος αυτός έχει κόστος 450,00 euro και συμπεριλαμβάνει και την τελική τεχνική έκθεση για το χωράφι σας. Δηλ., σας προτείνουμε το καταλληλότερο είδος δένδρου και το αποδοτικότερο για το ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ χωράφι, είδος τρούφας. Εφόσον τελικά παραγγείλετε τα δενδρύλλια από εμάς, το ποσό αυτό αφαιρείται από το συνολικό ποσό της παραγγελίας σας (εφόσον η παραγγελία είναι πάνω από 300 φυτά). Η τεχνική υποστήριξη δεν τελειώνει εδώ. Θεωρούμε απαραίτητη την παρουσία μας στο χωράφι, για να σας υποδείξουμε τον σωστό τρόπο φύτευσης, όπως επίσης και για να αποφευχθούν τυχόν λάθη. Γι' αυτό και σας παραδίδουμε τα φυτά προσωπικά, στο χωράφι σας.
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Από τον 4ο περίπου χρόνο μετά την φύτευση, αρχίζει μία υποτυπώδης παραγωγή, η οποία βαίνει διαρκώς αυξανόμενη μέχρι και τον 15ο περίπου χρόνο, οπότε και φθάνει σε πολύ αξιόλογα επίπεδα. Ο σκοπός των καλλιεργητικών μας παρεμβάσεων όλα τα επόμενα χρόνια, είναι να διατη-ρήσουμε σε αυτά τα επίπεδα την παραγωγή, όπως και αν διαμορφώνονται οι κλιματολογικές συνθήκες κάθε χρονιά.
Να αναφερθούμε εδώ, στον τρόπο συλλογής της παραγωγής, ο οποίος έχει αρκετές ιδιαιτερότητες. Το είδος της τρούφας που καλλιεργείται, μπορεί να είναι η χειμερινή μαύρη (tuber melanosporum), η καλοκαιρινή μαύρη (tuber aestivum), η φθινοπωρινή (tuber uncinatum), κ.λ.π. Τι σημαίνει, ας πούμε χειμερινή μαύρη, για τη διαδικασία της συλλογής;
Σημαίνει ότι από το τέλος Νοεμβρίου, μέχρι τις αρχές Μαρτίου ( για 3,5 περίπου μήνες), ο παραγωγός πηγαίνει από 1 έως 3 φορές την εβδομάδα στο χωράφι του ( για 1-2 ώρες) και μαζεύει σταδιακά, όσες τρούφες είναι ώριμες κάθε φορά.
Οι λέξεις αγροτικό αυτοκίνητο, κλούβες μεταφοράς αγροτικών προϊόντων, φόρτωμα, ξεφόρτωμα και κυρίως εργατικά χέρια και μεροκάματα, είναι παντελώς άγνωστες στον τρουφοπαραγωγό. Όλα τα παραπάνω έχουν αντικατασταθεί, από μία και μόνο λέξη, που αντιπροσωπεύει το κυριότερο και πιο αναντικατάστατο εργαλείο του: ΤΟ ΤΡΟΥΦΟΣΚΥΛΟ. Τα σκυλιά που είναι ειδικά εκπαιδευμένα για να βρίσκουν τρούφα, είναι ο μόνος ασφαλής μέχρι σήμερα τρόπος, για να βγάλει κανείς την ΩΡΙΜΗ τρούφα από το χωράφι του (στη Γαλλία βέβαια, χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα – από παραδοσιακούς, μεγάλης ηλικίας, αγρότες -, θηλυκά γουρούνια). Τα σκυλιά αυτά, είναι συνήθως κυνηγόσκυλα και αντιλαμβάνονται – με την όσφρησή τους – τα πλούσια αρώματα της ώριμης τρούφας, την οποία και βγάζουν από το έδαφος, σκάβοντας με τα πόδια τους.
Πηγή: www.geo-troufa.net
Από τον 4ο περίπου χρόνο μετά την φύτευση, αρχίζει μία υποτυπώδης παραγωγή, η οποία βαίνει διαρκώς αυξανόμενη μέχρι και τον 15ο περίπου χρόνο, οπότε και φθάνει σε πολύ αξιόλογα επίπεδα. Ο σκοπός των καλλιεργητικών μας παρεμβάσεων όλα τα επόμενα χρόνια, είναι να διατη-ρήσουμε σε αυτά τα επίπεδα την παραγωγή, όπως και αν διαμορφώνονται οι κλιματολογικές συνθήκες κάθε χρονιά.
Να αναφερθούμε εδώ, στον τρόπο συλλογής της παραγωγής, ο οποίος έχει αρκετές ιδιαιτερότητες. Το είδος της τρούφας που καλλιεργείται, μπορεί να είναι η χειμερινή μαύρη (tuber melanosporum), η καλοκαιρινή μαύρη (tuber aestivum), η φθινοπωρινή (tuber uncinatum), κ.λ.π. Τι σημαίνει, ας πούμε χειμερινή μαύρη, για τη διαδικασία της συλλογής;
Σημαίνει ότι από το τέλος Νοεμβρίου, μέχρι τις αρχές Μαρτίου ( για 3,5 περίπου μήνες), ο παραγωγός πηγαίνει από 1 έως 3 φορές την εβδομάδα στο χωράφι του ( για 1-2 ώρες) και μαζεύει σταδιακά, όσες τρούφες είναι ώριμες κάθε φορά.
Οι λέξεις αγροτικό αυτοκίνητο, κλούβες μεταφοράς αγροτικών προϊόντων, φόρτωμα, ξεφόρτωμα και κυρίως εργατικά χέρια και μεροκάματα, είναι παντελώς άγνωστες στον τρουφοπαραγωγό. Όλα τα παραπάνω έχουν αντικατασταθεί, από μία και μόνο λέξη, που αντιπροσωπεύει το κυριότερο και πιο αναντικατάστατο εργαλείο του: ΤΟ ΤΡΟΥΦΟΣΚΥΛΟ. Τα σκυλιά που είναι ειδικά εκπαιδευμένα για να βρίσκουν τρούφα, είναι ο μόνος ασφαλής μέχρι σήμερα τρόπος, για να βγάλει κανείς την ΩΡΙΜΗ τρούφα από το χωράφι του (στη Γαλλία βέβαια, χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα – από παραδοσιακούς, μεγάλης ηλικίας, αγρότες -, θηλυκά γουρούνια). Τα σκυλιά αυτά, είναι συνήθως κυνηγόσκυλα και αντιλαμβάνονται – με την όσφρησή τους – τα πλούσια αρώματα της ώριμης τρούφας, την οποία και βγάζουν από το έδαφος, σκάβοντας με τα πόδια τους.
Πηγή: www.geo-troufa.net