Η γαρδένια (Gardenia) είναι αγγειόσπερμο, δικότυλο φυτό της οικογένειας των Ερυθροδανοειδών της τάξης των Ερυθροδανωδών . Υπάρχουν 250 περίπου είδη που είναι αειθαλείς θάμνοι και μικρά δέντρα. Τα περισσότερα είδη καλλιεργούνται σαν καλλωπιστικά, κυρίως για τα μεγάλα άνθη με τη θαυμάσια μυρωδιά τους.
Ο πιο γνωστός αντιπρόσωπος είναι η γνωστή μας γαρδένια.Η καταγωγή της είναι από την Αφρική και την Ασία.Η γαρδένια, θάμνος, με ύψος έως 1,5 μ., πλούσια , στρογγυλά ή λογχοειδή λαμπερά πράσινα φύλλα και μεγάλα διπλά , λευκά άνθη με απαλό άρωμα, έχει κερδίσει μια θέση στην ελληνική κουλτούρα που δύσκολα κάποιο άλλο φυτο μπορεί να φτάσει.
Στην Ελλάδα ήρθε από τη Νότια Αφρική και την Ασία. Όπως και στο τόπο καταγωγή της προτιμά τις υψηλές θερμοκρασίες, απάνεμα μέρη ενώ καλό είναι να αποφεύγεται η απευθείας έκθεση στον Ήλιο.
Αγαπά την υγρασία και απαιτείτε συχνός ψεκασμός στα φύλλα και τακτικό πότισμα, πάντα με καλό βρόχινο νερό. Η γλάστρα πρέπει να στραγγίζει καλά και να μην είναι μικρή για τις διάστασης του φυτού, ενώ ένα μεγάλο πιατάκι θα δημιουργήσει με την εξάτμιση του νερού ένα πιο φιλικό μικροκλίμα για την γαρδένια μας. Ποτίζουμε συχνά ώστε όταν βάζουμε το δάχτυλο στο χώμα να το νιώθουμε υγρό.
Συμβουλές για την καλλιέργειά της γαρδένιας
1. Όχι απευθείας έκθεση σε ηλιακό φως.
Εάν έχετε αυλή βάλτε την γλάστρα κάτω από φιλτραρισμένο ηλιακό φως (πχ κάτω από μια πέργολα ή μια κληματαριά).
2. Πότισμα.
Το χώμα να είναι πάντα νοτισμένο (πολύ ελαφρά υγρό). Το πιατάκι δεν πρέπει να έχει επαφή με την γλάστρα, για να αποφύγουμε αρρώστιες στις ρίζες,
Πότισμα με καλό νερό. Το πότισμα με νερό της βρύσης που συνήθως είναι αλκαλικό ( έχει άλατα) προκαλεί στην γαρδένια αδυναμία στο να απορροφήσει το σίδηρο από το χώμα. Έτσι οδηγούμαστε σε τροφοπενια με χαρακτηριστικό σύμπτωμα τα κίτρινα φύλλα. Στην περίπτωση τροφοπενιας ακλουθούμε της οδηγίες λίπανσης για σίδηρο, μειώνουμε τα ποτίσματα και ποτίζουμε με αποσταγμένο νερό.
Εάν το χώμα με τις προσμίξεις ή από το νερό δεν είναι πλέον όξινο προσθέτουμε λίγο ξύδι (σε 1 1/2 λίτρο νερού βάζουμε 1 κουταλάκι του γλυκού ξύδι) ώστε να επαναφέρουμε το ph του χώματος σε όξινη κατάσταση.
3.Θερμοκρασία.
Όπως και στο φυσικό της περιβάλλον η γαρδένια αγαπά: υψηλές θερμοκρασίες την ημέρα και χαμηλές την νύχτα. Το χειμώνα δεν αντέχει το ψύχος και θέλει προστασία. Εάν ο καιρός δεν είναι ψυχρός διατηρείται όλο το χρόνο. Η πιο καλή θερμοκρασία για τη γαρδένια είναι οι 10-13 βαθμοί.
4.Υψηλη ατμοσφαιρική υγρασία.
Ένας τρόπος είναι οι ψεκασμοί με μαλακό νερό, (όχι με πολλά άλατα) νωρίς το πρωί . Επισης κάτω ( αλλά όχι μέσα η γλάστρα) από τα φυτά τοποθετούμε ένα πιατάκι ώστε με την εξάτμιση να δημιουργηθεί ένα φιλικό μικροκλίμα για την γαρδένια μας.. Επειδή θα χρειαστείτε βάσεις, εάν έχετε πολλά φυτά αυτό θα ανεβάσει το κόστος. Εναλλακτικά λοιπόν, απλώνεται τα πιατάκια ανάμεσα στα φυτά
5.Λίπανση.
Καλή ιδέα είναι να αγοράσετε κάποιο έτοιμο εξειδικευμένο λίπασμα –κυκλοφορούν αρκετά- με διάφορες συστάσεις σε Ν-Ρ-Κ, υγρά ή υδροδιαλυτά, το οποίο το εφαρμόζετε κάθε δυο βδομάδες άνοιξη, καλοκαίρι και φθινόπωρο και να ακολουθήσετε πιστά τις οδηγίες. Το χειμώνα δεν χρειάζεται λίπανση, διότι ή γαρδένια χαμηλώνει τους ρυθμους της και το πιο πιθανό , εάν κάνετε λιπάνσεις τη χειμερινή περίοδο, είναι να την κάψετε.
Ανάμεσα στις λίπανσης με Κάλιο, εφαρμόζουμε σίδηρο σε οργανική (χειλική) υγρή μορφή, ο όποιος είναι απαραίτητος στα όξινα χώματα. Επισης ιδιαίτερα διαδομένος και φθηνός, προσοχή μονό γιατί λερώνει πολύ, ( κόκκινο βαθύ χρώμα) και δεν βγαίνει εύκολα.
6.Χώμα.
Μην μπερδεύετε διάφορα χώματα που βρίσκετε στα μαγαζιά η στα χωράφια. Κατάλληλα χώματα για την γαρδένια είναι τα φυτοχώματα, όπως καστανόχωμα και αργιλόχωμα ή ξανθιά τύρφη η οποία προστίθεται και σαν βελτιωτικό στράγγισης. Το καλύτερο χώμα για τη γαρδένια είναι το καστανόχωμα, ενώ αποφεύγουμε την κοπριά διότι ανεβάζει το ph του εδάφους.
Όπως όλα τα ανθοφόρα οξύφυλλα φυτά, (γαρδένιες, καμέλιες, ορτανσίες, αζαλέες, ροδόδενδρα), υπάρχουν αυξημένες απαιτήσεις σε Κάλιο για την ανάπτυξη του φυλλώματος.
7.Μεταφύτευση.
Όταν το φυτο είναι μικρό πρέπει να μεταφυτεύεται κάθε άνοιξη, διότι έχει γρήγορη ανάπτυξη. Στα μεγάλα φυτά όταν η μπάλα είναι πολύ σφιχτή. Αυτό μπορεί να το καταλάβετε με το δάχτυλο, όταν το πιέζεται στην επιφάνειας του χώματος της γλάστρας πρέπει να υποχωρεί μέσα στο χώμα. Εάν βρίσκεται ρίζες και δυσκολεύστε ή αυτές βγαίνουν στην επιφάνεια, ήρθε η ώρα για μεταφύτευση
8.Κλάδεμα.
Αφού το φυτο κάνει τον κύκλο της ανθοφορίας, κάτι που συμβαίνει δυο φόρες: τέλος άνοιξης και αρχές φθινοπώρου, κλαδεύουμε κόβοντας από κάθε κλαδί το 1/3.
Καλό είναι να προσπαθείτε να δώσετε και ένα σχήμα στη γαρδένια σας καθώς την κλαδεύετε π.χ. μπάλα ή ομπρέλα.
9.Πολλαπλασιασμός.
Η γαρδένια πολλαπλασιάζεται με φυλλώδη μοσχεύματα που έχουν 4 φύλλα και 10 εκατοστά μήκος και παίρνονται από σκληραγωγημένες γαρδένιες που λέγονται μάνες.
Θυμηθείτε ότι είναι αρκετά δύσκολο εγχείρημα. Ίσως είναι πιο πρακτικό η αγορά μιας μικρής γαρδένιας ( φυτώρια, garden centers, ανθωπολια) που είναι πολύ φθηνή.
Συχνά προβλήματα:
Σοκ μεταφύτευσης.
Η γαρδένια είναι πιο ευαίσθητη από άλλα φυτά, για αυτό και κάνουμε την μεταφύτευση προσεκτικά, χωρίς να χτυπήσουμε την μπάλα χώματος που δημιουργούν οι ρίζες. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας ποτίζουμε πολύ καλά.
Γνωρίσματα : α) το γεγονός ότι κάνατε την μεταφύτευση απρόσεκτα και χαλάσατε την μπάλα χώματος, β) το φυτό να είναι σαν απότιστο (φύλλα άτονα κεκλιμένα, σαν μαραμένα, χωρίς λάμψη).
Λεύκα σκουλήκια που θυμίζουν μεταξοσκώληκες.
Ζουν στο χώμα και η βιολογική αντιμετώπιση, είναι ο πιο εύκολος τρόπος. Μετά την εφαρμογή της βιολογικής λύσης, είναι πιθανόν να πέσουν τα υπάρχοντα φύλλα, άλλα δεν πειράζει αφού σύντομα θα πεταχτούν καινούρια φύλλα. Αποφεύγουμε την μεταφύτευση διότι τοτε το φυτά θα είχε να αντιμετώπιση και το σοκ της μεταφύτευσης
Γνωρίσματα είναι: το φυτό να είναι σαν απότιστο (φύλλα άτονα κεκλιμένα, σαν μαραμένα χωρίς λάμψη).
Υπερβολική λίπανση:
Γνωρίσματα είναι: το φυτό να είναι σαν απότιστο (φύλλα άτονα κεκλιμένα, σαν μαραμένα χωρίς λάμψη) με παράλληλη εμφάνιση καψιμάτων (απότομη ξήρανση και αλλαγή χρώματος) στα φύλλα.
Λύση: ένα – δυο ποτίσματα με καλό & άφθονο νερό ίσως βελτιώσει την κατάσταση. Εάν όμως δεν έχει καλή αποστράγγιση, τοτε θα προσθέσουμε ένα πρόβλημα. Όπως και προηγούμενος είναι πιθανόν να πέσουν τα υπάρχοντα φύλλα, οπότε και απαιτούνται πιο αραιά ποτίσματα μέχρι να πεταχτούν καινούρια φύλλα.
Απότομο κιτρίνισμα και πέσιμο φύλλων .
Τα φύλλα, συνήθως παλαιοτέρα ξαφνικά πέφτουν χωρίς σημάδια πάνω τους ( φαγώματα από κάμπιες κλπ). Ο πλέον συνήθης λόγος είναι η απότομη αλλαγή περιβαλλοντικών συνθηκών, όπως μεταφορά σε μέρος που έχει ρεύματα ή απότομα ρεύματα ζεστούς ή κρύου αέρα. Αν μπορούμε επαναφέρουμε τις αρχικές συνθήκες και όπως είπαμε και προηγουμένως, υπομονή και πιο αραιά ποτίσματα, μέχρι το καινούριο φύλλωμα να ξαναβγεί.
Μελίγκρα, Μελιγκρούλα ή κοκκοειδή (ψώρα).
Ψεκάστε με φυσικά εντομοαπωθητικά για τα φυτά, όπως το περιγράφουμε σε προηγούμενο άρθρο μας.
Τετράνυχος
Βιολογική αντιμετώπιση με θειαφίσματα όπως το περιγράφουμε σε προηγούμενο άρθρο μας, αν και το αποτέλεσμα δεν είναι 100% σίγουρο
Χνούδι πάνω ή κάτω από τα φύλλα, σαπίσματα, κηλιδώσεις.
Συνήθως είναι αποτέλεσμα της υπερβολικής υγρασίας που οφείλεται είτε σε κακό χώμα (μη στραγγιστερό) είτε σε υπερβολικά ποτίσματα.
Απομακρύνουμε όλα τα αρρωστά μέρη, όπως κάνουμε πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις , μειώνουμε τα ποτίσματα.
http://www.agrofasma.gr
Αν σας άρεσε το θέμα κάντε ένα "Like" και
κοινοποιήστε το στους Φίλους σας...!
Αν σας αρέσει η σελίδα μας.Πατήστε μου αρέσει για την σελίδα
μας στο facebook.